Terugkijken en vooruitkijken

Door Hans Kleve              

Wat wij nu, in deze corona-tijd, ervaren wordt nog wel eens vergeleken met wat mensen in de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Ik zelf kan uit ervaring spreken want tussen mijn elfde en zeventiende jaar heeft die oorlogstijd ook een grote impact op mijn leven gehad. De gebeurtenissen van nu roepen associaties op met de benauwdheid en angst die ik en mijn tijdgenoten toen ervaren hebben.

In die tijd waren er ook grote onzekerheden, veel slachtoffers, veel zorgen maar er was ook veel aandacht voor de mensen die het moeilijk hadden en die steun nodig hadden.

Er waren ook grote beperkingen in het dagelijks leven en in de omgang met elkaar. De instructies, die nu door de overheid worden gegeven, doen denken aan de ge- en verboden in de bezettingstijd 1940-1945.

Ook toen was er, net als nu, onzekerheid over hoe lang de ellende zou duren en werd er reikhalzend uitgekeken naar het einde, naar de bevrijding, die we nu na 75 jaar met elkaar mogen vieren.

Hoe sterk de ontlading toen was, doet een beetje denken aan het verlangen om nu weer goed met elkaar om te gaan, elkaar weer beet te pakken, te omhelzen en te kussen. Hoe fijn zal het zijn om elkaar in onze kerk ook weer te spreken en samen, in gemeenschap, de kerkdienst mee te maken.

Het verlangen is er bij mij en bij veel anderen om na deze moeilijke tijd het anders te doen, om gezamenlijk met een nieuwe visie de samenleving vorm en inhoud te geven.

Wanneer ik daarover met anderen praat, krijg ik vaak te horen dat het leven weer gewoon op de oude voet zal doorgaan want onze samenleving is zo vervlochten met zo veel belangen, bij voorbeeld op economisch terrein. Zoveel mensen zijn immers afhankelijk van het oude economische bestel, dat een radicale omslag niet echt mogelijk lijkt.

Maar zal het bewustzijn van de kwetsbaarheid van mens en natuur niet van invloed kunnen zijn om na te denken over onze manier van leven?

Zullen we niet soberder moeten leven, minder lange vliegreizen maken, minder de auto gebruiken en zuiniger omgaan met wat de natuur aan voedsel voor ons opbrengt?

Laten we hopen dat deze Corona-ervaringen de mensheid tot bezinning brengen en dat we onze les in dat opzicht geleerd hebben.